Bạn có bao giờ tò mò về cách một doanh nghiệp “kiếm tiền” và đánh giá sức khỏe tài chính của họ như thế nào? Câu trả lời nằm ở một chỉ số quan trọng: lợi nhuận.
Hãy cùng VISCO giải mã khái niệm lợi nhuận – yếu tố then chốt phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp.
Lợi nhuận là gì?
Nói một cách dễ hiểu, lợi nhuận giống như mật ong được tạo ra từ tổ ong của một doanh nghiệp. Đó là số tiền mà doanh nghiệp thu được sau khi trừ đi tất cả các chi phí để tạo ra sản phẩm/dịch vụ.
Công thức tính lợi nhuận cơ bản:
Lợi nhuận = Tổng doanh thu – Tổng chi phí
Trong đó:
- Tổng doanh thu: Tổng số tiền doanh nghiệp thu về từ việc bán sản phẩm/dịch vụ.
- Tổng chi phí: Bao gồm tất cả các chi phí liên quan đến việc sản xuất, kinh doanh như nguyên vật liệu, lương nhân viên, thuê mặt bằng,…
Các loại lợi nhuận thường gặp
Trên thực tế, có nhiều cách tính lợi nhuận khác nhau, phản ánh mức độ chi tiết về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Dưới đây là một số loại lợi nhuận phổ biến:
1. Lợi nhuận gộp
- Định nghĩa: Là khoản chênh lệch giữa doanh thu và giá vốn hàng bán (COGS). Chỉ số này cho biết hiệu quả của doanh nghiệp trong việc quản lý chi phí sản xuất và bán hàng.
- Công thức: Lợi nhuận gộp = Tổng doanh thu – Giá vốn hàng bán
2. Lợi nhuận trước thuế
- Định nghĩa: Là lợi nhuận còn lại sau khi đã trừ đi giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp (bao gồm cả marketing và quảng cáo) và các khoản lãi vay.
- Công thức: Lợi nhuận trước thuế = Lợi nhuận gộp – Chi phí bán hàng – Chi phí quản lý – Lãi vay + Các khoản thu nhập khác (nếu có)
3. Lợi nhuận ròng (Thu nhập ròng)
- Định nghĩa: Đây là chỉ số lợi nhuận quan trọng nhất, phản ánh số tiền thực tế mà doanh nghiệp thu được sau khi đã trừ tất cả các chi phí, bao gồm cả thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Công thức: Lợi nhuận ròng = Lợi nhuận trước thuế – Thuế thu nhập doanh nghiệp
Vì sao lợi nhuận quan trọng với nhà đầu tư?
Lợi nhuận là thước đo quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh và tiềm năng tăng trưởng của một doanh nghiệp.
- Đối với nhà đầu tư: Lợi nhuận là căn cứ để đánh giá khả năng sinh lời của khoản đầu tư. Doanh nghiệp có lợi nhuận cao và ổn định sẽ là lựa chọn hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.
- Đối với chủ doanh nghiệp: Lợi nhuận là động lực để phát triển kinh doanh, mở rộng quy mô sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm/dịch vụ.
Điểm khác biệt giữa lợi nhuận và các chỉ số tài chính khác
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa lợi nhuận với doanh thu, doanh số hay biên lợi nhuận. Hãy cùng phân biệt rõ ràng:
- Doanh thu: Là tổng số tiền mà doanh nghiệp thu về từ hoạt động kinh doanh, bao gồm cả doanh số bán hàng và các khoản thu nhập khác.
- Doanh số: Chỉ tính riêng số tiền thu về từ việc bán hàng hóa/dịch vụ.
- Biên lợi nhuận: Là tỷ lệ phần trăm (%) thể hiện mức độ lợi nhuận trên mỗi đồng doanh thu. Biên lợi nhuận càng cao, doanh nghiệp càng hiệu quả trong việc kiểm soát chi phí và tạo ra lợi nhuận.
Lợi nhuận có thể âm?
Hoàn toàn có thể. Khi tổng chi phí vượt quá tổng doanh thu, doanh nghiệp sẽ rơi vào tình trạng thua lỗ, tức là lợi nhuận âm.
Tuy nhiên, lợi nhuận âm không phải lúc nào cũng là dấu hiệu xấu. Đôi khi, doanh nghiệp chấp nhận thua lỗ trong ngắn hạn để đầu tư cho phát triển dài hạn, chẳng hạn như mở rộng thị trường, nghiên cứu sản phẩm mới,…
Kết luận
Lợi nhuận là một trong những yếu tố quan trọng nhất để đánh giá sức khỏe tài chính và tiềm năng phát triển của một doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp cần kết hợp xem xét nhiều chỉ số khác như doanh thu, biên lợi nhuận, dòng tiền,… để có cái nhìn toàn diện về tình hình kinh doanh.
Để tìm hiểu thêm về các khía cạnh tài chính khác và nhận tư vấn chuyên sâu về du học, định cư, hãy liên hệ với VISCO ngay hôm nay!